DIETA PUDEŁKOWA Hashimoto

Po pierwsze dlatego, że choroba ta rozwija się latami, dając taki zestaw objawów, które sugerować mogą każdą inną chorobę pod słońcem. Mało tego - u każdego pacjenta może to być inny zestaw. Żeby było jeszcze trudniej, u dwóch różnych chorych mogą to być całkowicie przeciwstawne objawy, np. jeden gwałtownie tyje, a drugi gwałtownie chudnie.

Po drugie, wielu lekarzy starszego pokolenia nie różnicuje samoistnej niedoczynności tarczycy od choroby Hashimoto. Tymczasem jest to choroba autoimmunologiczna (czyli, choroba z autoagresji), w której jednym z bardzo wielu objawów jest niedoczynność tarczycy - to właśnie przeciwko temu gruczołowi występuje nasz własny układ odpornościowy.

Po trzecie, aby właścicie postawić diagnozę trzeba przeprowadzić kilka badań hormonalnych: TSH, T3, T4, fT3, fT4, przeciwciała ATPO i ATG oraz USG tarczycy. W idealnej służbie zdrowia skierowano by nas także na TBG, anty TBG, rT3 czy T3 uptake. Niestety realia są takie, że często lekarz wypisuje samo badanie TSH. A samo TSH nie wystarczy! W przebiegu autoimmunologicznego zapalenia tarczycy zapewne (bo też nie zawsze...) bardzo podniesiony będzie poziom przeciwciał przeciwko tyreoglobulinie (anty-TG) i peroksydazie tarczycowej (TPO), a na obrazie USG zobaczymy charakterystyczne nacieki, czasem guzki oraz węzły chłonne w stanie zapalnym. Tymczasem lekarze najczęściej zalecają wyłącznie zrobienie TSH, które okazuje się być w normie. Tylko że coraz częściej mówi się, że dla każdego pacjenta norma jest inna...

I po czwarte wreszcie, choroba Hashimoto, która, wszystko na to wskazuje, ma podłoże genetyczne, a czynniki środowiskowe oraz wcześniej przebyte choroby i silny stres jedynie przyczyniają się do jej wyzwolenia, częściej dotyka kobiet. W jednej publikacji wskazano, że w populacji kobiet – 5%, a mężczyzn – 1%; inne opracowanie wskazuje, że kobiety są co najmniej 8 razy bardziej podatne na zachorowanie na autoimmunologiczne zapalenie tarczycy niż mężczyźni, a autorzy jeszcze innej publikacji określają, że kobiety chorują 10–20-krotnie częściej niż mężczyźni. Z uwagi na objawy, odsyła się więc w Polsce kobiety od lekarza do lekarza, aby w końcu uznać, że nic im nie jest i przesadzają...

Do najczęściej współwystępujących objawów choroby zaliczamy:

• łamliwość paznokci i suchą szorstką skórę
• wypadanie włosów i brwi
• nadmierną senność
• depresję
• spadki lub skoki ciśnienia, kołatania serca
• ciągłe uczucie zmęczenia i wyczerpania
• spadki i wahania nastroju
• wrażliwość na zimno, marznące stopy i dłonie
• problemy trawienne
• problemy z odpornością
• nagłe wzrosty lub spadki wagi ciała

Dieta pudełkowa przy Hashimoto powinna składać się z 4-5 posiłków spożywanych w regularnych odstępach czasu. Ostatni posiłek należy zjeść najpóźniej 2-3 h przed snem. Jest to ważne, ponieważ nieregularne posiłki mogą przyczynić się do spowolnienia przemiany materii, która i tak zostaje zaburzona przez chorobę. Dobrze zbilansowany jadłospis nie powinien zakładać zbyt dużych restrykcji kalorycznych. Zaleca się, aby kaloryczność była dobrana indywidualnie w zależności od wieku, płci, ewentualnych chorób, stanu fizjologicznego i poziomu aktywności fizycznej. Choć część z osób jest przekonana, że dieta przy chorobie Hashimoto powinna być niskokaloryczna, warto pamiętać, że zbyt duże restrykcje kaloryczne mogą spowodować odwrotny efekt. Pomimo tego, że na początku mogą dawać szybkie rezultaty w postaci utraty kilogramów to w dłuższej perspektywie czasu niosą za sobą ryzyko spowolnienia metabolizmu, efektu jojo, a także niedoborów żywieniowych i deficytu składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania. Oprócz odpowiednio dobranej kaloryczności należy zwrócić uwagę na to, ile białka dostarczamy do naszego organizmu. Dobra dieta powinna zawierać go więcej (ok. 25% spożywanej wartości energetycznej), ponieważ jest to składnik niezbędny do produkcji hormonów tarczycy, a oprócz tego pozytywnie wpływa na tempo przemiany materii. Białko jest absolutnie niezbędne aby doprowadzić do konwersji zaszła w wątrobie konwersja T4 do T3, dlatego znacząco gorsze efekty dietoterapii obserwuje się u osób wykluczających produkty zwierzęce - głównie wegan i wegetarian. Jeśli chodzi o pozostałe składniki to ogólne zalecenia żywieniowe obowiązujące w chorobie Hashimoto mówią o tym, że energia pochodząca z tłuszczów nie powinna przekraczać 30 %. Natomiast większość węglowodanów powinny stanowić węglowodany złożone. Nie należy również zapominać o błonniku pokarmowym, który usprawnia pracę jelit, korzystnie wpływa na gospodarkę lipidową i węglowodanową, a także zapewnia uczucie sytości na dłuższy czas.

Dieta Hashimoto wymaga szczególnej uwagi jeśli chodzi o witaminy i składniki mineralne, takie jak:

• witamina D (razem z witaminą K2)
• jod
• selen
• cynk
• kwasy omega-3
• żelazo
• witamina A, E i C

Głównym źródłem witaminy D jest synteza skórna, która zachodzi pod wpływem promieni słonecznych. Dlatego w miesiącach jesienno-zimowych przy deficycie słońca zaleca się jej suplementację (na poziomie 4000 IU) przy jednoczesnym wprowadzeniu do diety pokarmów obfitujących w witaminę D, takich jak tłuste ryby morskie. Osoby z chorobami tarczycy powinny dążyć do tego aby poziom witaminy D był zawsze w górnych granicach przyjętych norm funkcjonalnych. Dieta powinna zawierać również produkty bogate w witaminę A, E i C. Ich źródłem są warzywa i owoce (m.in. marchewki, szpinak, jarmuż, pomidory, papryka, natka pietruszki, dynia, morele, brzoskwinie, truskawki, mango), oleje roślinne, orzechy, pestki i nasiona. Dodatkowo koniecznie należy zadbać o odpowiednie ilości składników, takich jak jod, selen, cynk oraz żelazo. Wymienione pierwiastki znajdziemy w rybach morskich, owocach morza, jajkach, mięsie czerwonym (którego ilość powinniśmy jednak ograniczać do maksymalnie 200 g tygodniowo), orzechach, pestkach i nasionach. Należy jednak pamiętać, że suplementacja z pokarmów może się okazać niewystarczająca. Wówczas niezbędne jest wzbogacenie diety o dobrej jakości suplementy do nabycia tylko w aptekach i renomowanych sklepach internetowych.

Choroba Hashimoto jest najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy, która dotyka znacznie częściej kobiety aniżeli mężczyzn. Dlatego catering dietetyczny Hashimoto pojawia się w ofercie coraz większej liczby firm cateringowych w odpowiedzi na coraz większe zapotrzebowanie na polskim rynku. Dieta Hashimoto – catering oferuje ją bardzo często w formie jadłospisu pozbawionego glutenu i laktozy oraz z całkowitym wykluczeniem przetworzonej żywności. Choć zdarzają się programy żywieniowe, które eliminują znacznie więcej potencjalnie problematycznych produktów, należy zaznaczyć, że posiłki zawsze pozostają urozmaicone i odpowiednio zbilansowane przez profesjonalnego dietetyka. W końcu dobry catering to smaczny catering.