Dieta paleo - wszystko co musisz wiedzieć
Dieta paleo to coś więcej, niż tylko spis porad, jak się odżywiać i czego należy unikać. To oczywiste, biorąc pod uwagę, że mówimy o sposobie odżywiania naszych bardzo dalekich przodków. Naturalnie nikt nie zakłada spania w ziemiankach czy polowania na zwierzynę, ale chodzi o sam fakt, żeby nie spożywać produktów w jakikolwiek sposób przetworzonych, do których organizm ludzki nie jest ewolucyjnie przystosowany. Do tego dochodzi jeszcze element filozoficzny, który sprawia, że życie staje się prostsze w momencie, kiedy z niektórych jego elementów rezygnujemy.
Zmniejszenie potrzeb konsumpcjonistycznych nie musi jednak oznaczać, że pozbywamy się także przyjemności płynącej z jedzenia. Cateringi dietetyczne Paleo przygotowywane przez profesjonalistów są bowiem tak skonstruowane, żeby dawały nie tylko satysfakcję w wymiarze życiowym, ale jednocześnie pozwalały na tworzenie potraw o wyjątkowym, a nawet niespotykanym dziś smaku. Przestawiając swój sposób życia na taki, który tożsamy jest z ideą paleo, można zyskać także dodatkowe, nieoczywiste korzyści. Wśród nich należy wymienić zdrowszy sen, piękniejszą skórę, mocniejsze włosy i więcej sił witalnych do działania. Sama eliminacja niektórych produktów z diety oraz ograniczenie korzystania z chemikaliów, przybliży nas do bardziej naturalnego życia.
O ile przygotowanie tego wszystkiego samodzielnie może wymagać wielu poświęceń, to zamówienie gotowej diety pudełkowej Paleo pozwala się cieszyć wszystkimi zaletami diety Paleo bez najmniejszego wysiłku.
Jadłospis w diecie pudełkowej Paleo
Najczęstsze pytania jakie się pojawiają brzmią co jeść na diecie paleo? Jakie produkty są paleo, a których należy unikać?
Zasady diety Paleo są jasne. Przede wszystkim trzeba skupić się na produktach, które są naturalne i nieprzetworzone. Po prostu - trzeba wyeliminować wszystko to, czego przed wiekami człowiek pierwotny nie spożywał i dzięki temu nie chorował na cukrzycę, insulinooporność, nadciśnienie, wysoki cholesterol czy zawały serca. A do tej listy, wg zasad i menu Paleo, zaliczają się: wszelkie zboża zawierające gluten, zboża i pseudo-zboża bezglutenowe, w tym wszystkie rodzaje kasz oraz ryż, rośliny strączkowe (choć niektóre źródła dopuszczają w diecie fasolkę szparagową, soczewicę czy zielony groszek), cukier i słodziki, produkty rafinowane, mleko, produkty mleczne oraz wszystkie jego przetwory tj. jogurty, maślanki, sery (mleko w diecie pojawiło się - podobnie jak zboża - „zaledwie” 10 000 lat temu i do dzisiaj nie jest jasne z jakiego powodu człowiek jest jedynym ssakiem na ziemi, który wychodząc z okresu dziecięcego nie rezygnuje z mleka, i co więcej - spożywa mleko osobników spoza swojego gatunku).
Natomiast do składników dozwolonych w diecie pudełkowej paleo możemy zaliczyć: warzywa, owoce, orzechy i nasiona, jajka, grzyby oraz mięso (w tym ryby i owoce morza). Przy czym – co podkreślamy ponownie - należy pamiętać, że jedną z głównych zasad diety Paleo jest to, aby wszystkie te składniki powinny być pochodzenia organicznego, a mięso z zielonych pastwisk i zagród gdzie zwierzęta są raczej naturalnie wypasane, aniżeli hodowane.
Zestawienie produktów spożywczych dozwolonych w diecie Paleo
Paleo | |||||
Mięso, ryby, owoce morza | + | + | + | + | |
Warzywa | Psiankowate (pomidory, papryka, bakłażan) | + | + | + | |
Krzyżowe (brokuł, kalafior, brukselka, kapusta, rzepa, kalarepa) | + | + | * Tylko dobrze ugotowane, nie jemy surowych | + | |
Pozostałe | + | + | + | + | |
Owoce | Leśne (jagody, borówki, truskawki, maliny, jeżyny, porzeczki) | + | + | + | * W niewielkich ilościach |
Pozostałe | + | + | * W bardzo niewielkich ilościach | ||
Jaja | Żółtko | + | + | * Tylko jeśli dobrze tolerowane; w niewielkich ilościach | + |
Białko | + | + | + | ||
Nabiał (mleko, sery, przetwory mleczne) | + | ||||
Grzyby | + | + | + | + | |
Orzechy, nasiona, pestki | + | + | + | ||
Zboża glutenowe (pszenica, jęczmień, żyto) | |||||
Pseudo-zboża i zboża bezglutenowe (np. ryż, kukurydza, gryka, proso, komosa ryżowa, amarantus) | + | ||||
Bulwy | Ziemniaki | + | |||
Bataty | + | + | + | ||
Topinambur | + | + | + | ||
Pochrzyn | + | + | + | ||
Podroby | + | + | + | + | |
Kiszonki | + | + | + | + | |
Rośliny strączkowe | Fasola | * W niewielkich ilościach | |||
Fasolka szparagowa | + | + | * W niewielkich ilościach | ||
Soja | * W niewielkich ilościach | ||||
Orzeszki ziemne | * W niewielkich ilościach | ||||
Soczewica | * W niewielkich ilościach | * W niewielkich ilościach | * W niewielkich ilościach | ||
Ciecierzyca | * W niewielkich ilościach | * W niewielkich ilościach | * W niewielkich ilościach | ||
Groszek | + | + | * W niewielkich ilościach | ||
Przyprawy, zioła | Psiankowate (pieprz, papryka, anyż, gorczyca) | + | + | + | |
Pozostałe | + | + | + | + | |
Alkohol | |||||
Kawa | + | ||||
Herbata | Czarna | + | + | + | |
Zielona | + | + | + | ||
Czerwona | + | + | + | ||
Owocowa | + | + | + | + | |
Ziołowa | + | + | + | + | |
Cukier | |||||
Miód | * W niewielkich ilościach | * W niewielkich ilościach | * W bardzo niewielkich ilościach |
Odmiany diety Paleo
Dieta paleo stała się w ostatnim czasie tak popularna, że doczekała się różnych wariacji na swój temat. Dwie najpopularniejsze z nich to tzw. dieta samuraja oraz protokół autoimmunologiczny (AIP).
Dieta Samuraja (nazywana także dietą paleo dla sportowców) została opracowana przez japońskiego dietetyka i trenera sportowego - Nate Miyaki, który zauważył, że radykalne ograniczenie węglowodanów występujące w diecie paleo - choć może przyczynić się do poprawy zdrowia - to może być problematyczne w osiągnięciu perfekcyjnej kondycji fizycznej i poprawy wyników u sportowców i osób bardzo aktywnych fizycznie. Nate Miyaki jest jednak zdecydowanym przeciwnikiem przetworzonego jedzenia i dlatego bardzo starannie określa jakie rodzaje węglowodanów można włączyć do diety aby wypracować kompromis pomiędzy zdrowiem, a dobrą kondycją i wynikami. Dieta samuraja zezwala na wzbogacenie diety paleo o bezglutenowe zboża i pseudo-zboża, a także bulwy.
Protokół autoimmunologiczny (z ang. auto-immune protocol) to wyjątkowo restrykcyjna wersja diety paleo przeznaczona tylko dla osób cierpiących na choroby autoimmunologiczne, takie jak: Hashimoto i inne choroby tarczycy, choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, celiakia, łuszczyca, bielactwo, cukrzyca typu I, stwardnienie rozsiane i wiele innych o podłożu autoimmunologicznym. Założeniem diety jest wyeliminowanie absolutnie wszystkich kontrowersyjnych produktów, które mogą negatywnie oddziaływać na nasze jelita, a dokładniej mówiąc - produktów które mogą uszkadzać i rozszczelnić jelita chorego organizmu. A jak wiadomo, większość chorób autoimmunologicznych bierze swój początek właśnie tam.
Dieta autoimmunologiczna nakazuje całkowite wykluczenie zbóż, pseudo-zbóż, cukru i słodzików, jajek, nabiału, roślin strączkowych, orzechów i nasion, warzyw psiankowatych (tj. ziemniaki, pomidory, papryka, bakłażan, pieprz), także kawy i alkoholu.
Zalety diety pudełkowej Paleo
Często można spotkać się z pytaniem, czy dieta paleo jest zdrowa? Na potwierdzenie tego faktu przeprowadzono badania naukowe o diecie paleo, gdzie udowodniono, iż nie ma obaw przed stosowaniem jadłospisu, który jest o nią oparty. Co ciekawe, coraz więcej lekarzy i dietetyków klinicznych, którzy początkowo mieli bardzo sceptyczne nastawienie do Paleo, rekomendują swoim pacjentom (zwłaszcza diabetykom czy ciśnieniowcom) przejście na diety niskowęglowodanowe. Trzeba jednak pamiętać o tym, że taka dieta będzie wymagała wyeliminowania niektórych produktów z jadłospisu, a co za tym idzie, organizm może potrzebować od kilku dni do nawet kilku tygodni aby oswoić się z nowym jadłospisem (nie łatwo jest się uniezależnić od cukru!). W międzyczasie może dochodzić nawet do tzw. kryzysów ozdrowieńczych. Ale to dobry znak.
Dieta Paleo to typowa dieta niskowęglowodanowa, w której jedyne węglowodany pochodzą z warzyw i owoców. Oznacza to znacząco mniejszą podaż cukrów do naszego organizmu. A jak powszechnie wiadomo to właśnie nadmiar cukrów w organizmie, odkłada się w postaci tkanki tłuszczowej. To nie tłuszcz tworzy tkankę tłuszczową, tylko cukry. Samo fakt przejścia na dietę pudełkową Paleo najczęściej wiąże się z systematyczną utratą kilogramów i mniejszymi obwodami. Ile można schudnąć na diecie paleo? To oczywiście sprawa indywidualna, natomiast bardzo powszechnie obserwujemy systematyczny spadek masy ciała o 1,5-2kg co miesiąc. Co ważne, korzystanie z cateringu dietetycznego Paleo zapewnia skuteczne odchudzanie bez efektu jojo.
Wady diety Paleo
Trzeba jednak zaznaczyć, że jak każda dieta, także i ta, ma swoje wady. Przede wszystkim wymaga ogromnej samodyscypliny i uwagi. Nie tak łatwo bowiem odzwyczaić nasz organizm od przetworzonych produktów, którymi się karmiliśmy przez co najmniej kilkanaście ostatnich lat. Bardzo łatwo ulec pokusie (głównie w pierwszych tygodniach stosowania diety) i sięgnąć po batonika lub chipsy.
Z racji tego, iż podstawę diety Paleo stanowią dobrej jakości mięso, warzywa i owoce oraz zdrowe tłuszcze, dieta pudełkowa Paleo jest zazwyczaj droższa od standardowych diet w cateringu dietetycznym. Prawda jest taka, że najtańsze produkty spożywcze (ryże, kasze, makarony) to właśnie węglowodany, które są w diecie zakazane.
W rzadkich przypadkach eliminacja niektórych składników sprawia, że w organizmie mogą pojawić się u niektórych osób niedobory wapnia czy magnezu oraz żelaza, które należy uzupełniać dobrej jakości suplementami. Dlatego tak ważne jest to, żeby odpowiednio się do takiej diety przygotować. Można to zrobić samemu lub z pomocą dietetyka, ale najlepiej oddać się w ręce profesjonalnych cateringów dietetycznych.
- poprawia kondycję
- lepsze wyniki krwi (cukier i cholesterol)
- poprawia kondycję
- lepsze wyniki krwi (cukier i cholesterol)