Dieta wegańska - wszystko co musisz wiedzieć
W czasach rozwoju dietetyki i powszechnego dostępu do informacji, naturalnym zjawiskiem jest coraz większe dbanie o zdrowie i eliminacja pewnych składników z diety. Coraz więcej osób rezygnuje z części, lub nawet ze wszystkich produktów odzwierzęcych, tłumacząc się lepszym zdrowiem, etycznym sposobem żywienia i ekologią. Czy dieta wegańska jest całkowicie zdrowa i bezpieczna?
Stanowisko naukowców jest jednoznaczne, nie musimy w żaden sposób obawiać się wegańskich posiłków - weganizm jest w pełni bezpieczny. Wiele towarzystw naukowych i Instytucji jest zgodna co do bezpieczeństwa stosowania diet wegetariańskich, w tym wegańskiej. Polemice nie podlega również wiek, a jedynie poprawność bilansowania codziennego jadłospisu. Amerykańskie Stowarzyszenie Dietetyków informuje, że diety roślinne nie stanowią zagrożenia zdrowotnego nawet u małych dzieci, kobiet w ciąży i osób starszych. Poprawnie zbilansowane, mogą stanowić profilaktykę chorób cywilizacyjnych, takich jak, choroby układu sercowo-naczyniowego, cukrzyca typu II, otyłość, a nawet niektóre choroby nowotworowe.
Najlepiej zbilansowana dieta, to oczywiście ta od dietetyka. A takową zapewnia profesjonalny catering dietetyczny. Specjalista jest w stanie określić możliwe niedobory, zwyczaje żywieniowe, preferencje smakowe i połączyć wszystkie elementy w zdrową i smaczną całość. Korzystając z programu do układania diet, dietetyk bilansuje menu według wytycznych przyjętych przez stanowiska ekspertów.
Jadłospis wegański wydaje się być dla niektórych ubogi. Zwłaszcza tradycyjnym mięsożercom trudno sobie wyobrazić dobry, sycący posiłek bez porcji mięsa lub chociażby kilku jajek czy kawałka sera. W rzeczywistości natura sama zatroszczyła się o rozmaitość, bo przecież produkty pochodzenia roślinnego stanowią nie tylko bazę większości dań, ale zalicza się do nich również wszystkie przyprawy i aromatyczne zioła. Wiele dań, które występują w tradycyjnej diecie może być z zaskakującą łatwością zaadaptowanych na potrzeby weganizmu. Przykładem są chociażby pierogi z kapustą, warzywno-grzybowy bigos, pizza czy makaron z sosem pomidorowym.
Co stanowi zatem podstawę cateringu wegańskiego? Najważniejszą grupą produktów żywieniowych są zboża, pseudo-zboża i bulwy uprawne, które dostarczają organizmowi makro- i mikroelementów oraz energii do codziennego funkcjonowania. Uzupełnieniem tej grupy są owoce i warzywa, bogate w antyoksydanty, witaminy, minerały i cenne pierwiastki śladowe. Z kolei jako alternatywę dla białek i tłuszczów zwierzęcych wykorzystuje się rośliny strączkowe i oleiste, grzyby, orzechy, nasiona i pestki oraz algi i glony morskie. W niektórych „bardziej liberalnych” środowiskach wegańskich dopuszcza się też w diecie miód, jednakże ma on pochodzenie odzwierzęce i nie powinien być przez prawdziwych wegan stosowany.
Dieta wegańska jest systematycznie wzbogacana przez nowe produkty, które pojawiają się w sklepach. Można w nich znaleźć wegańskie odpowiedniki różnych gatunków serów (cheddar, parmezan, feta, mozzarella, wędzony, do smarowania, do pizzy), kwaśnej śmietany, pasztetów, wędlin, tzatziki, majonezu i sosów, a także coraz to nowe masła orzechowe i wiele innych produktów. Ich coraz większa ilość jest przykładem zróżnicowania smaków kuchni wegańskiej. Dodając do tego możliwości przyrządzania nieskończonej liczby potraw pod względem urozmaicenia, kuchnia wegan nie ustępuje tradycyjnej.
Wyrównywanie niedoborów żywieniowych
Jednym z zarzutów, z jakim spotyka się weganin po przejściu na dietę jest ograniczenie ilości i rodzaju niezbędnych substancji i składników odżywczych dostarczanych organizmowi w posiłkach. Na pierwszym planie znajduje się niedobór białka, tak ważnego dla procesów regeneracji i funkcjonowania zdrowego organizmu. Niektórzy twierdzą, że jedynie białko zwierzęce zawiera komplet aminokwasów, które są potrzebne organizmowi. Zastępowanie go uboższej jakości białkiem roślinnym może powodować niedobory niektórych związków. To prawda, dlatego należy łączyć w jednym posiłku różne wegańskie źródła białek, tak by uzupełniały się ze sobą aminokwasami.
Na drugim miejscu stoją: witamina B12 oraz nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, tak ważne dla wielu procesów fizjologicznych. Wegański catering doskonale radzi sobie z tym problemem, stosując różne połączenia składników i zalecając wprowadzanie dodatkowej suplementacji. Przykładem produktu o dużej zawartości witaminy B12 są drożdże. Olej rzepakowy czy lniany są bogate w kwasy tłuszczowe. Kwas alfa-linolenowy zawierają też orzechy oraz nasiona chia.
W związku z tym, że w tym dieta wegańska eliminuje nabiał i wszystkie produkty mleczne, możliwym skutkiem jest niedobór wapnia. Żeby uchronić się przed tymi problemami, należy wybierać napoje roślinne fortyfikowane wapniem (tzw. mleka roślinne), jeść tofu, nasiona chia, migdały i wzbogacać potrawy suszoną bazylią, lub makiem. Choć brzmi to wszystko niezwykle skomplikowanie, dietetyk w firmie cateringowej myśli o tym wszystkim za Ciebie
Problemem wegan jest też mniej efektywne przyswajanie żelaza zawartego w produktach roślinnych. Dlatego jako dodatek do diety zaleca się stosowanie suplementów z witaminą C, jednocześnie ograniczając spożycie kawy, herbaty czy kakao.
Zalety weganizmu
Dieta roślinna ma wiele zalet, wśród których przeważają bardzo korzystne efekty zdrowotne oraz odchudzające. Wśród jej najważniejszych atutów można wymienić:
- obniżenie poziomu „złego” cholesterolu LDL,
- spadek nadciśnienia tętniczego i związaną z nich ochronę układu sercowo-naczyniowego,
- spadek BMI,
- dużą zawartość błonnika, który korzystnie wpływa na procesy trawienne,
- dużą zawartość przeciwutleniaczy i soli mineralnych,
- ograniczenie zachorowań na choroby dietozależne, układu krążenia, nowotworowe,
- zmniejszenie ryzyka występowania kamicy żółciowej i pęcherzyka żółciowego, zaparć, próchnicy zębów,
- regulację pracy układu pokarmowego,
- poprawę flory jelitowej.
Jak przejść na weganizm - dieta pudełkowa
Dieta wegańska może być zdrowa i bardzo korzystna dla organizmu pod warunkiem, że jest prawidłowo skomponowana i nie brakuje w niej najważniejszych składników odżywczych. Ponadto nie jest zalecane gwałtowne przejście na ten sposób odżywiania (z dnia na dzień) ze względu na konieczność przestawienia organizmu w inny tryb funkcjonowania. Najlepszym i najbezpieczniejszym sposobem jest systematyczne odstawianie kolejnych produktów. Jeśli chcesz spróbować smaków wegańskich, a nie masz doświadczenia i nie wiesz, jak właściwie komponować posiłki – pomoże Ci w tym dieta pudełkowa. Dania przygotowane przez specjalistów w dziedzinie żywienia z pewnością dostarczą organizmowi wszystkiego, czego potrzebuje. To prosty sposób na zapoznanie się z nowymi smakami, składnikami czy potrawami, które z czasem na stałe wejdą do Twojego menu. Wegańska dieta pudełkowa to dobry początek, aby poznać jadłospis i przekonać się, czy jest to dobry wybór dla Ciebie.